۱۳۹۶ تعطیلی مدارس «تیزهوشان» و آغاز طرح «شهاب»

علی زرافشان، معاون وزارت آموزش و پرورش اعلام کرد که مدارس سمپاد (استعدادهای درخشان) ایران تا سه سال دیگر دولتی می‌شود. در چند روز گذشته خبرهایی مبنی حذف آزمون ورودی این مدارس منتشر شده بود.

سمپاد مخفف سازمان پرورش ملی استعدادهای درخشان بود که اکنون معاونت پرورش استعدادهای درخشان آموزش و پروش است و یک نهاد دولتی به شمار می‌آید. در زبان غیر رسمی و بین دانش آموزان به مؤسسه تیزهوشان معروف است. مدارس دوره متوسطه سمپاد مختص رشته‌های ریاضی و پزشکی است.

این مدرسه از جمله مدارس نمونه دولتی است. اگرچه پیش از طرح تجمیع مدارس در ابتدای دهه ۸۰، مستقیماً زیرنظر اداره آموزش و پرورش استان‌ها مدیریت نمی‌شد. این مدارس کتاب‌هایی افزوده بر برنامه عادی مدارس داشتند، آزمون‌های نهایی آنها همراه با طرح موسوم به «غنی‌سازی آزمون‌ها» شامل پرسش‌های خلاقانه می‌شد و دانش‌آموزان در برخی از آداب و ترتیبات مدارس عادی، همچون لباس فرم و ماشین‌کردن موی پسران در برخی از این مدارس، به ویژه پس از آغاز دوران اصلاحات از آزادی بیشتری برخوردار بودند.

سمپاد ابتدا در مقاطع راهنمائی، دبیرستان و پیش دانشگاهی دانش آموز می‌پذیرفت و با تغییر نظام آموزشی به دو دوره ابتدایی و متوسطه، آزمون‌های این مدرسه نیز به پایه ششم و پایه نهم اختصاص یافت. گزینش این مدارس از طریق آزمون‌های سراسری صورت می‌پذیرد.

در سال‌های اخیر انبوهی کلاس‌های ویژه برای امتحانات ورودی این گونه مدارس برگزار می‌شود.

اکنون علی زرافشان گفته از ما انتقاد می‌شود «چرا وقتی پای مقابله با شبه کنکورها و موسسات کنکور پیش می‌آید آموزش و پرورش جلوی آسیب‌های داخلی را نمی‌گیرد؟»

وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده قصد دارد با حذف بسیاری از آزمون‌ها سیاستی را دنبال کند که به کاهش استرس و تنش و فشار بر روی دانش‌آموزان و خانواده‌ها منجر شود.

به گفته این مقام مسئول «این فضا در مدارس ابتدایی از فضای تربیتی غنی و شاداب به فضای یک بعدی، حافظه محور و با جهت گیری آموزشی و تست های چهار گزینه ای تبدیل شده بود و محیطی پراسترس برای دانش آموز، کادر مدرسه و خانواده‌ها بود».

سالانه ۲۲۰ تا ۲۵۰ هزار نفر نیز در آزمون مدارس سمپاد شرکت می‌کردند که از این میان ۱۵ هزار نفر پذیرفته می‌شدند یعنی از هر ۱۵ نفر یک نفر وارد می‌شد. در مجموع ۳۵۰ هزار داوطلب در آزمون ورودی مدارس نمونه دولتی ایران شرکت می‌کردند که از میان آنها تنها ۵۰ هزار نفر پذیرفته می‌شدند.

اکنون با اعلام معاون آموزش پرورش این مدارس تا سه سال دیگر به کار خود ادامه می‌دهند و پس از آن یا به مدرسه عادی دولتی تبدیل می‌شوند یا زیر نظر یک هیأت امنا اداره می‌شوند.

اما در هر صورت آزمون ورودی این مدارس برای سال ششم برداشته خواهد شد و برای پایه نهم نیز آزمون این مدارس که در اردیبهشت ماه برگزار می‌شد در آزمون خردادماه مدارس نمونه دولتی ادغام می‌شود.

بنیاد ملی نخبگان و آموزش و پرورش قصد دارند طرح استعدادیابی دانش‌آموزان را در غالب طرحی به نام «شهاب» دنبال کنند. مطابق این طرح دانش‌آموزان لازم نیست صرفاً «درسخوان» باشند بلکه «خلاقیت» نیز عنصر دیگری است که باید در شناسایی استعدادها در نظر گرفته شود.

در سال‌های گذشته منتقدان اینگونه مدارس ابا اشاره به جداسازی دانش‌آموزان در مقاطع پایین تحصیلی، نظام آموزشی ایران را به تبعیض متهم می‌کردند.

حذف این مدارس مخالفانی نیز دارد. چهار روز پیش شماری از دانش‌آموزان این مدارس و خانواده‌هایشان در اعتراض به مصوبه اخیر آموزش و پرورش مبنی بر حذف آزمون‌های ورودی مدارس تیزهوشان و حذف مدارس سمپاد مقابل این وزارتخانه تجمع کردند.