کانون نویسندگان ایران: سیل؛ فاجعه تا سقف خانه

• به تجربه اما می‌دانیم باز هم خود مردم هستند که ناچار باید به داد مردم سیل‌زده برسند و دست یاری به آنها بدهند. همان‌طور که به کمک مردم زلزله‌زده‌ی بم و آذربایجان و کرمانشاه و... برخاستند ...

مردم چند استان‌ شمالی همچنان درگیر مشقات سیل هستند و معاون استان‌دار گلستان، میرمحمد غراوی، در گفتگو با رسانه‌ها هشدار داد که شهرستان گمیشان با خطر موج دوم سیلاب روبه‌روست.

به گزارش خبرگزاری‌ها مردم شهرهای سیل‌زده در استان‌های گنبد و گلستان همچنان درگیر سیل ویران‌گر چند روز اخیر هستند و از سوی مسئولان کمک چندانی به آنها نشده است. تاکنون مرگ یازده نفر، خرابی و زیر آب رفتن صدها خانه، آب‌گرفتگی چندین شهر و هزاران محل مسکونی و بی‌خانمانی ده‌ها هزار نفر گزارش شده است.

معاون استاندار گلستان همچنین با اشاره به اینکه در حال حاضر «دوسوم آق‌قلا و حدود ۱۰ روستای این شهرستان را ۱۰ تا ۵۰ سانتی متر آب فرا گرفته» گفت رفت و آمد در این مناطق فقط با قایق امکان پذیر است.

در یکی از گزارش‌های محلی گفته شده است که ساکنین ۲۰ روستای حاشیه گرگانرود در شهرستان گمیشان و سیمین‌شهر آماده خروج از خانه‌ها هستند.
معاون استاندار گلستان، روز جمعه دوم فروردین با اشاره به اینکه بیش از نیمی از شهر آق‌قلا و ۱۰ روستای این شهرستان را آب فراگرفته، هشدار داد که شهرستان گمیشان با خطر موج دوم سیلاب روبه‌روست.

***
از جاری شدن سیل در استان‌های شمالی کشور چند روز می‌گذرد اما آسیب‌هایش همجنان ادامه دارد؛ جان مردم را می‌گیرد و خانه‌خرابشان می‌کند. بیش از ده کشته و خرابی هزاران خانه و بر آب شدن هستی ده‌ها هزار انسان از نتایج آغازین سیل است و بی‌گمان چنان‌که به تجربه دریافته‌ایم تا پایان کار – متاسفانه - باز هم بر میزان آن افزوده خواهد شد. سبب چیست؟ چرا سیل چنین ویران‌گر چهره نمود؟ روزنامه‌ها و دیگر رسانه‌های حکومتی "بارش شدید باران"، "بی‌سابقه بودن بارش"، "سرریز شدن آب سدها" و "طغیان رودها" را سبب سیل و خسارت‌های آن اعلام می‌کنند و چنین می‌نمایانند که "بلایی طبیعی" نازل شده است؛ اما این فقط عکس مار است و به درد فریب دادن ساده‌لوحان می‌خورد وگرنه هر انسان اندک عاقلی نیز می‌داند که در قرن ۲۱ و با این درجه از پیشرفت تکنولوژی و قدرت تولید و پیش‌بینی و پیش‌گیری، دیگر بروز هیچ "بلای طبیعی"، طبیعی نیست بلکه پدیده‌ای اجتماعی است و دلایل اجتماعی دارد و برای از میان بردن یا بی‌اثر کردنش باید دست به ریشه‌های عوامل اجتماعی آن برد.

اگر در جامعه‌ای جان انسان و آسایش و امنیت و آزادی‌اش اهمیت داشته باشد، اگر مردم از اختیار تعیین سرنوشتشان برخوردار باشند آن‌گاه اتفاق‌های نادر و غیرقابل پیش‌بینی هم به مصیبتی بزرگ نمی‌انجامد. چرا در این کشور حادثه پشت حادثه به فاجعه پشت فاجعه منجر می‌شود؟ چرا مکررات تکرار می‌شود؟ اتفاق‌های تکراری و واکنش‌های تکراری "مقامات" و "مسئولان" و باز و باز و باز... در این تکرارها اما یک چیز همجنان تازه است: آوار شدن فاجعه بر سر مردم.

برای نشان دادن مسبب این فاجعه‌ها انگشت اتهام به سوی طبیعت گرفتن زیادی کهنه است و حتی با وصله‌ی "ضعف مدیریت" هم نمی‌توان آن را نوسازی کرد. نکته این‌جاست که بیشتر این حادثه‌ها قابل پیش‌بینی و مهم‌تر این‌که قابل پیش‌گیری است. با فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب و تمهیدات لازم که وظیفه‌ی حکومت‌ها و دولت‌هایشان است، می‌توان جلوی بروزشان را گرفت، یا خسارت‌هایشان را به حداقل رساند و به سرعت جبران کرد. این، با سطح پیشرفت علم و تکنولوژی کنونی کاملا ممکن است. پس کدام منفعت جلوی این کار را می‌گیرد؟ سود چه کسانی در نادیده گرفتن حقوق مردم و آسیب رساندن به آنها تامین می‌شود؟ وقتی بارش باران به سیلاب و سیلاب به فاجعه منجر می‌شود صحیح‌تر این است که به جای اندازه گرفتن میزان باران میزان ثروت‌هایی را اندازه بگیریم که از زیرپا گذاردن حقوق شهروندی و انسانی مردم نصیب عده‌ای قلیل می‌شود.

باز هم یاری مردم!

مستقل از دلایل اتفاق و ریشه‌های آن اکنون با خود اتفاق روبرو هستیم؛ با هستی بر آب شده‌ی بخشی از مردم این سرزمین. فوری‌ترین و لازم ترین اقدام کمک رساندن به آن‌هاست. "مقامات" و "مسئولان" از پشت تریبون‌ها و در مصاحبه‌ها از "کمک فوری" و "حل سریع مشکلات" و "حمایت از مردم سیل‌زده" دم می‌زنند (و در کدام حادثه دم نزده‌اند؟! نتیجه؟). به تجربه اما می‌دانیم باز هم خود مردم هستند که ناچار باید به داد مردم سیل‌زده برسند و دست یاری به آنها بدهند. همان‌طور که به کمک مردم زلزله‌زده‌ی بم و آذربایجان و کرمانشاه و... برخاستند. این کار هم‌زمان به دو سطح مختلف اشاره دارد: سطح بالای انسانیت مردم، و سطح پایین حقوق انسانی و مدنی آنها.

کانون نویسندگان ایران

سیل به شیراز رسید، مسئولین در دسترس نیستند!

• سیل از امروز صبح شهر شیراز را فرا گرفته است. در این شرایط تنها نیروهای امدادرسانی که در سطح شهر شیراز دیده می شود نیروهای آتش نشانی است و به گزارش ایرنا، مسئولین شهر در دسترس نیستند! ...

بارندگی شدید به همراه تگرگ و سیل شهروندان شیرازی و صدها هزار مسافر این شهر تاریخی را دچار مشکل کرد. به گزارش خبرنگار ایرنا، باران که از حوالی ساعت ٨ صبح دوشنبه پنجم فروردین ماه ۹٨ شروع به باریدن کرد، به یکباره ریتمی تند و شدید به همراه بارش تگرگ به خود گرفت و پس از حدود یکساعت و نیم بارش مداوم شهر را سیل در برگرفت.

ساعتی پس از شروع بارندگی شدید امروز، در شیب ورودی شهر شیراز از سمت دروازه قرآن خودروهایی مشاهده می شد که سیل با خود به داخل شهر می آورد و از کنار طاووس می گذراند.
سیل که در سراشیبی هم افتاده و ویرانگر شده بود خودروها را واژگون می کرد و به قطاری از خودروهای انباشته دیگر پیوند می داد.
در سمت دیگر و مرکز شهر نیز وضعیت بهتری حاکم نبود بگونه ای که بسیاری از کوچه های مرکز شهر شیراز نظیر چهارراه پارامونت، بلوار امیرکبیر، بلوار زند، بولوار هفت تنان و ... دچار آبگرفتگی شد و رفته رفته این آبگرفتگی دامان خانه و خانواده های ساکن این مناطق را گرفت.

یکی از شهروندان ساکن حوالی چهارراه پارامونت به خبرنگار ایرنا گفت: ساعاتی پیش و پس از شدت گرفتن بارندگی منزل ما نیز زیر آب رفت و آب به داخل خانه ما آمد.
قادری اضافه کرد: به هر شماره امدادی هم که تماس گرفتیم برای امدادرسانی جوابی دریافت نکردیم.

او ادامه داد: به هر شماره تماس امدادرسانی که زنگ زدم به شماره ای دیگر ارجاع دادند و هیچکس پاسخگو نیست.

این شهروند شیرازی عنوان کرد: تمام وسایل منزل ما زیر آب رفت.

شهروند دیگری که کارمند بانک بود با ارسال فیلمی از محل کار خود در بلوار امیرکبیر به ایرنا اعلام کرد تمام محوطه بانک را آب گرفته و ما مشغول نجات پرونده ها و تجهیزات هستیم.
پاساژ شهر شب که یکی از مراکز تجاری اصل در خیابان زند است دچار آبگرفتگی شد و مغازه داران را به تلاطم انداخت.

سایر نقاط شیراز نیز وضعیت مشابه و نابسامانی دارند به گونه ای که ترافیک شدید در تمام نقاط شیراز وجود دارد و زیرگذرها نیز مملو از آب شده و بعضی خودرو ها نیز در آن غوطه ور دیده می شوند.

در این شرایط تنها نیروهای امدادرسانی که در سطح شهر شیراز دیده می شود نیروهای آتش نشانی است.

خبرنگار ایرنا تا لحظه انتشار این گزارش بارها اقدام به تماس با مسئولان و مدیران شهری شیراز نظیر معاون خدمات شهری و معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری شیراز ،شهردار و فرماندار شیراز کرد که از اقدامات این دستگاه ها مطلع شود اما پاسخی از سوی این افراد داده نشد.

بارش شدید باران از اوایل دوشنبه پنجم فروردین ۹٨ در شیراز موجب بسته شدن کنارگذرهای رودخانه خشک و آبگرفتگی معبر در دروازه قرآن شد که این دروازه، محل ورود به شمال این شهر است.

مدیرکل ارتباطات و امور بین الملل شهرداری شیراز نیز با انتشار اطلاعیه ای گفت: کنارگذرهای رودخانه خشک به علت بارندگی بسته شده و شهروندان و مسافران می توانند برای تردد از مسیرهای جایگزین استفاده کنند.

محمدرضا دهقانی با توجه به هشدار مدیریت بحران مبنی بر بارندگی شدید در این کلانشهر توصیه های ایمنی را به شهروندان و مسافران داد و افزود: شهروندان و مسافران به منظور افزایش ایمنی حتی المقدور از خودرو شخصی استفاده نکنند.

وی با بیان اینکه هم اکنون خط یک مترو و ناوگان اتوبوسرانی آماده خدمت رسانی به شهروندان و مسافران است، اضافه کرد: شهروندان و مسافران نوروزی از ایستادن در حاشیه رودخانه خشک و پل های آن خودداری کنند.

دهقانی اضافه کرد: مسافران نوروزی برای اسکان از سالن های سرپوشیده مشخص شده توسط شهرداری شیراز و به ویژه نمایشگاه بین المللی شیراز واقع در شهرک گلستان استفاده کنند.

کنارگذرهایی چسبیده به خیابان ساحلی و رودخانه خشک شیراز برای تردد خودروها ساخته شده است که هنگام بارندگی های شدید، این کنار گذرها بسته می شوند.
رودخانه خشک در واقع محل عبور سیل (مسیل) است که شیراز را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم می کند.

این رودخانه غربی - شرقی نهایتا به دریاچه مهارلو یا نمک در شرق شیراز می ریزد.