فاجعه فروریزی ساختمان متروپل آبادان نشانه عمق فساد و بیسوادی در ساختار مافیایی حاکم

نظام مهندسی، شهرداری و مجریان، همه مسئول قانونی این جنایت بزرگ هستند؛ نظام مهندسی برای علنی نکردن تخلفات سازنده، شهرداری برای صدور پروانه ساخت با وجود مخالفت نظام مهندسی؛ و مجریانی که دانسته از طراحی غلط و بدون آزمایش‌های زمین شناسی و با کاربرد مصالح غیراستاندارد و آگاهی از عدم تایید نظام مهندسی و بی‌توجهی به شواهد، اقدام به ساخت کرده‌اند.

در فرایند ساخت هر بنا، پس از دریافت پروانه‌های لازم از شهرداری برای اجرای یک ساختمان، مهندسان طراح اقدام به محاسبه سازه و تاسیسات طرح می‌نمایند که با توجه به ابعاد بنا که از جانب شهرداری مشخص شده انجام می‌شود. موارد پر اهمیتی که به طور برجسته در طراحی لحاظ می‌شوند از قرار زیر هستند:

مقاومت و نوع خاک بستر بنا بویژه در آبادان که سطح آب زیرزمینی بالاست، نوع و کیفیت مصالح مصرفی، کاربری بنا، کیفیت اجرا و نظارت. همگی این موارد سبب خروجی طرح می‌شوند که در آن ژرفا و نوع پی، حجم و ابعاد سازه، مصالح مصرفی و مقاومت مورد نظر آنها، و به طور کلی تمام جزئیات طرح مشخص می‌گردد. نوع خاک محدودیت‌هایی در زمینه ابعاد ساختمان، نوع و ژرفا و ابعاد پی ایجاد می‌کند. در هر نوع زمینی نمی‌توان سازه‌هایی با هر کاربری و ابعادی ساخت. کاربری بنا نیز محدودیت‌هایی از جمله بلندای سازه و طبقات، فضای باز بین ستون‌ها، ابعاد و مصالح مصرفی ایجاد می‌کند. در ساختمان متروپل آنچه که از روی تصاویر مشخص می‌شود این است که تخریب این سازه به طور طبیعی از پایین ساختمان آغاز شده که چند عامل می‌تواند داشته باشد:

۱-ضعف خاک و پی که منجر به گسیختگی فونداسیون سازه و نشست نامتقارن آن شده است.

۲-ضعف ستون ها: با توجه به فاصله زیاد ستون‌ها از هم و مقاطع کوچک آنها اینگونه برآورد می‌شود که فلسفه تیر ضعیف و ستون قوی رعایت نشده و خرابی ناشی از ستون منجر به خرابی کامل سازه گردیده است.

۳- کیفیت اجرا و نظارت نیز از موارد مهم در ساخت و ساز هستند که هر یک، بنا را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

با الهام از گفته‌های مورد اشاره، طراح، مجری، نظارت و شهرداری در مظان اتهام قرار دارند اما با توجه به تجربیات فعالان عرصه ساخت و ساز در کشور، ما همواره شاهد بوده‌ایم که قدرت تصمیم گیری عوامل بالا با توجه به مسئولیت آنان توسط صاحبان قدرت و نفوذ غیر رسمی لوث می‌گردد، یعنی ابعاد طرح که توسط شهرداری‌ها مشخص و تایید نهایی می‌شود به وسیله اعمال نفوذ قدرت، بزرگ تر از حد امکان و قانون اجرا می‌شود، نوع و جزئیات مهندسی سازه که توسط محاسب مشخص و توسط شهرداری‌ها به طور مضاعف کنترل می‌گردد کوچکتر از حد نیاز اجرا می‌شود و حتی مقاومت کم خاک نیز در صورت عدم توانایی در باربری، مد نظر قرار گرفته نمی‌شود. مالک و مجری، از تاییدیه‌های نظام مهندسی به دلیل قدرت و نفوذ سیاسی و تهدیدهای مافیایی بی‌نیاز و به صورت دستوری تاییدیه‌ها دریافت می‌شوند. در نتیجه بنایی احداث می‌شود که هم جان انسان‌ها را می‌گیرد و هم ضربه روحی به یک ملت وارد می سازد و نیز موجب نابودی سرمایه ملی و بی‌آبرویی فنی و مهندسی کشور می‌گردد. با توجه به تذکرات سازمان نظام مهندسی آبادان، آنچه در اینجا برجسته است، وجود و نفوذ قدرت غیر رسمی و مافیایی در مبادی قانونی کشور است که هیچ مسئولی را تاب مقابله با آنها نیست و بیانگر این مهم است که فساد و رانت از راس سلسله مراتب حکومتی تا پایین‌ترین سطوح دیوان‌سالاری کشور رسوخ کرده است.

آنچه در این فاجعه فروریزی ساختمان متروپل، همانند انفجار و فروریزی عمدی ساختمان تاریخی پلاسکو، عریان نشان داده شد، واکنش مقامات مسئول کشور برای لاپوشانی مسئولیت‌ها بود. جبهه ملی ایران فساد گسترده در شبکه درهم تنیده خانوادگی مافیایی دیوانسالاری غیرمسئول را عامل همه دردهای ملت می‌داند و ضمن محکوم کردن عاملان این فاجعه بزرگ، دلارامی برای ملت ایران را آرزومند است.

کورش زعیم، سخنگوی جبهه ملی ایران، شورای ششم
ششم خرداد 1401خ